Editor: Dứa
Beta: Hoàng Lan
Mác từng nói, lực lượng sản xuất quyết định quan hệ sản xuất, cơ sở kinh tế quyết định kiến trúc thượng tầng. Đây là quy luật khách quan không phụ thuộc vào ý chí cá nhân.
Vậy nên, trong xã hội phong kiến lấy nông nghiệp làm chủ đạo, con người sống theo thị tộc, ôm nhau sưởi ấm, quyền lực gia tộc áp đảo bên trên ý nguyện cá nhân, thậm chí, ở thời kỳ đỉnh cao còn bao trùm lên cả quốc gia, vào thời Ngụy Tấn, bộ máy quốc gia bị sĩ tộc khống chế. Bởi vậy, mặc dù Vương Diễn - tộc trưởng mới của Lang Gia Vương thị không phải cha mẹ của Vương Duyệt, nhưng ông vẫn có quyền phản đối cuộc hôn nhân của Thanh Hà và Vương Duyệt. Đông Hải vương chấp nhận lời đề nghị của Vương Diễn không chút do dự, căn bản không thèm suy xét đến quyết định của Dương Hiến Dung và Tào Thục.
Đây là quyền lực gia tộc, nghiền nát tất cả mọi mong muốn cá nhân.
Đông Hải vương xin gặp Dương Hiến Dung, còn dẫn theo Đại tư đồ Vương Diễn “… Hoàng hậu, hôn sự của công chúa Thanh Hà cần được bàn bạc lại, Kỷ Khâu Tử và Đại tư đồ đều không đồng ý để Vương Duyệt làm phò mã.”
Vương Diễn nói: “Kỷ Khâu Tử vẫn còn ở Giang Nam, mấy năm nay nhiều lần viết thư thúc giục thê nhi về nhà, nhưng bởi vì đủ loại lý do mà không giải quyết được, hiện tại lại viết thư phó thác mẫu tử bọn họ cho vi thần, tất nhiên vi thần phải chịu trách nhiệm đến cùng. Hôn nhân là việc lớn ở đời, vi thần phải suy xét thay Vương Duyệt.”
Theo quan niệm gia tộc, con dâu và con trai đều là “tài sản” thuộc về gia tộc.
Dương Hiến Dung tức giận tới mức tim lạnh buốt: “Ý của Đại tư đồ, là công chúa Thanh Hà không xứng với Vương Duyệt của Lang Gia Vương thị các ngươi? Mà Kỷ Khâu Tử phu nhân cũng không thể quyết định chuyện hôn sự của nhi tử?”
Vương Diễn vội nói: “Công chúa tôn quý, tất nhiên là xứng với bất kỳ ai. Chỉ là Kỷ Khâu Tử không có ý định liên hôn với hoàng thất, hiện giờ gia đình hắn đã lên kế hoạch dừng chân cắm rễ ở Giang Nam. Hắn viết thư cho vi thần, nói rằng hắn dự định liên hôn với một gia tộc nổi tiếng ở Ngô Quận tại Giang Nam, Kỷ Khâu Tử có bốn nhi tử, Vương Duyệt là đích trưởng tử, tất nhiên đích trưởng tử sẽ thành hôn trước.”
“Về phần Kỷ Khâu Tử phu nhân, không sai, bà ấy là mẫu thân Vương Duyệt. Nhưng nữ nhân xuất giá tòng phu, tất nhiên quyết định của trượng phu sẽ cao hơn thê tử, thân là thê tử, sao có thể làm trái ý trượng phu, điều đó là không thể.”
Đông Hải vương rất tán đồng cách nói của Vương Diễn, nhưng cách tấm rèm cũng có thể cảm nhận được sự tức giận của Dương Hoàng hậu, ông ta không muốn vừa mới nắm hết quyền hành đã đắc tội Hoàng hậu nên vội vàng đưa ra kiến nghị: “Thân thể Hoàng thượng không tốt, có lẽ hôn sự của công chúa Thanh Hà có thể mang đến không khí vui mừng, giúp bệnh tình của Hoàng thượng mau chóng bình phục. Lang Gia Vương thị nhân tài đông đúc, có một câu chói tai, Đại tư đồ, nếu Kỷ Khâu Tử có suy tính khác về hôn sự của Vương Duyệt, ngài hãy đề cử các thanh niên tài tuấn khác ở trong tộc, để Hoàng Hậu lựa chọn và cân nhắc.”
Trên thực tế, việc công chúa Thanh Hà gả cho ai, đối với Đông Hải vương mà nói đều không sao cả, Đông Hải vương chọn cách không đắc tội với ai, đá quả bóng cao su về cho Vương Diễn: Vấn đề ngươi gây ra, ngươi tự đi mà giải quyết, ngươi nói Vương Duyệt không được, vậy ngươi nói xem, ai mới được?
Vương Diễn đã chuẩn bị từ sớm, nói: “Vương Hàm, nhi tử của Chấn Đông tướng quân Vương Ứng, là thanh niên tuấn tú tài đức vẹn toàn trong tộc ta, mẫu thân Dương thị của Vương Ứng lại cùng tộc với Hoàng hậu. Xét bối phận, Vương Hàm còn là biểu ca của công chúa Thanh Hà. Nhị thúc Vương Đôn của Vương Hàm, là phò mã của công chúa Tương Thành, lại thêm một tầng quan hệ thân thích. Thân càng thêm thân, đây là duyên trời tác hợp.”
Lang Gia Vương thị và Thái Sơn Dương thị đều là những quý tộc kỳ cựu, môn đăng hộ đối, thích hợp để liên hôn.
Vương Hàm là người được Vương Diễn tuyển chọn kỹ lưỡng, Vương Hàm chắc chắn không thể sánh bằng Vương Duyệt, người được mệnh danh là kỳ lân, bất kể là tướng mạo hay tài hoa.
Tuy nhiên, huyết thống của Vương Hàm, dù dòng cha hay dòng mẹ, rõ ràng đều gần gũi với công chúa Thanh Hà hơn, huống chi chú hai Vương Đôn của hắn đã là phò mã, có liên hôn với hoàng thất, cái gọi là một con cừu cũng là cừu, một bầy cừu cũng là cừu, chi bọn họ lại cưới thêm một vị công chúa cũng chẳng sao.
Thân phận và huyết thống của Vương Hàm đều không tồi, Đông Hải vương cảm thấy Vương Diễn rất có thành ý, đành khuyên nhủ: “Hoàng hậu, Vương Hàm là ứng cử viên không tồi, có thể triệu kiến hắn vào cung gặp trước. Nhất định sẽ không trì hoãn hôn sự của công chúa Thanh Hà.”
Cả Vương Diễn và Đông Hải vương đều tự giác thoái nhượng và bồi thường, Dương Hiến Dung phía sau tấm rèm vừa giận lại vừa lo: Nếu không gả cho Vương Duyệt, Thanh Hà đâu cần phải vội vàng cập kê khi mới mười bốn tuổi!
Thấy Dương Hiến Dung không tỏ thái độ, Vương Diễn nói: “Cho dù công chúa hoàng thất lựa chọn phò mã cũng phải nhìn ý tứ gia tộc và phụ mẫu, công chúa tôn quý, nhưng cũng không thể cướp đoạt phò mã.”
Vương Diễn bị bóng ma tâm lý về chuyện “cướp hôn” của hoàng thất, thời niên thiếu, ông không chỉ có diện mạo tuấn tú mà gia thế còn tốt, am hiểu huyền học siêu hình của Lão Trang, lúc ấy Đại Tấn vẫn do Dương Thái hậu và quốc trượng Dương Tuấn nắm giữ triều chính, khống chế Hoàng đế bù nhìn, bởi vậy quyền lực của Hoằng Nông Dương thị đã trải rộng khắp triều đình và dân gian, Dương Tuấn muốn gả con gái cho Vương Diễn, dùng điều đó để lung lạc Lang Gia Vương thị.
Vương Diễn chán ghét thân thích bên ngoại của Dương gia, nhưng cũng sợ Dương Thái hậu và Dương Tuấn trả thù, dứt khoát nuốt một lượng lớn hàn thực tán giả ngây giả dại, trốn tránh việc trở thành con rể của Dương gia. Sau này Hoàng hậu Giả Nam Phong quật khởi, nhốt mẹ chồng Dương Thái hậu ở thành Kim Dung cho chết đói, tiêu diệt ba họ nhà Hoằng Nông Dương thị! Trong lòng Vương Diễn nghĩ mà sợ, nếu năm đó ông không phản kháng lại Dương gia, có lẽ cả nhà đã chết từ lâu rồi.
Bởi vì hoàng thất quá rung chuyển, cứ cách vài năm, thậm chí là một năm mấy lần lại tiêu diệt sạch sẽ, ở trong mắt Vương Diễn, hoàng thất và dòng họ ngoại đều không đáng tin cậy bằng sĩ tộc. Dù sao chi của Vương Đôn Vương Hàm đã dính dáng đến hoàng thất, vậy thì cứ cưới thêm một vị công chúa đi, không cần “lãng phí” Vương Duyệt, kỳ lân tử đầy triển vọng của gia tộc.
Dương Hiến Dung tức giận tới mức muốn lật bàn, Phan Mỹ nhân ở bên cạnh ấn vai bà lại, thấp giọng nói: “Hôm nay chớ có trở mặt, cứ tìm cớ đuổi Vương Hàm đi, rồi chúng ta lại nghĩ cách.”
Dương Hiến Dung nói: “Ta muốn suy nghĩ thêm, chúng ta sẽ thảo luận lại vấn đề này, mời chư vị trở về.”
Đông Hải vương và Vương Diễn lui xuống.
Dương Hiến Dung triệu kiến Tào Thục khẩn cấp, nói cho bà chuyện Vương Diễn đánh giết giữa chừng.
Tính tình Tào Thục không tốt như vậy, lập tức tức giận đến mức bùng nổ: “Lão già tọc mạch này! Vốn tưởng rằng đêm đó ta mắng chửi đuổi hắn ra ngoài là xong chuyện, không nghĩ tới tâm tư xấu xa của hắn vẫn chưa chết, không chịu dừng lại!”
Mây đen bao phủ cung Vị Ương, Dương Hiến Dung nhất thời có chút tuyệt vọng: “Nhưng Vương Diễn dùng Kỷ Khâu Tử và gia tộc tới trấn áp, lẽ phải đang đứng về phía ông ấy, ngược lại chúng ta biến thành kẻ cướp đoạt phò mã, việc này phải làm thế nào cho phải. Đừng nói đến việc Hoàng đế nằm liệt giường không dậy nổi, ngay cả khi Hoàng đế nắm quyền hành trong tay cũng không có lý do gì để cướp đoạt nam tử đàng hoàng về làm phò mã, mà không hỏi ý tứ phụ mẫu người ta. Tuy nhiên, nam tôn nữ ti (*), nữ nhân chúng ta đều bị trượng phu kiểm soát, nếu Kỷ Khâu Tử không đồng ý, tỷ cũng không có cách nào.”
(*):Nam hơn nữ, tư tưởng trọng nam khinh nữ thời phong kiến
Triều đại Ngụy Tấn rất đặc biệt, sĩ tộc bành trướng quyền lực, kiềm chế quyền lực của hoàng thất. Năm đó Tư Mã Chiêu (tổ phụ của Thanh Hà) vẫn là thừa tướng Ngụy quốc, thời điểm mở rộng quyền lực, ông muốn gả con gái vào nhà họ Nguyễn, liên hôn với Nguyễn Tịch, một trong số bảy hiền triết tại rừng trúc.
Khi ấy Tư Mã Chiêu vừa mới chặt đầu Kê Khang, cha của Kê thị trung, cũng là một trong số bảy hiền triết tại rừng trúc. Vậy nên Nguyễn Tịch không dám từ chối thẳng, coi rượu như thức ăn ngày ba bữa, say xỉn suốt sáu mươi ngày, thiếu chút nữa tự mình uống đến chết, nhưng cũng không chịu đến phủ Thừa tướng bàn bạc chuyện hôn sự với con gái của Tư Mã Chiêu, Tư Mã Chiêu đành phải từ bỏ.
Người hùng mạnh như Tư Mã Chiêu còn vấp phải trắc trở trong chuyện hôn sự của con gái, đế hậu bù nhìn như hai người lại càng không có cách nào. Thời đại này không có khả năng xuất hiện chuyện ép buộn tứ hôn cho sĩ tộc, điều này vi phạm quy tắc cơ bản.
Tào Thục nắm tay đấm mạnh xuống bàn, chén trà rung lên ba lần: “Vương Diễn là tộc trưởng, nhưng suy cho cùng, hôn sự của con cái vẫn phụ thuộc vào phụ mẫu. Ta sẽ viết thư cho Vương Đạo, yêu cầu hắn phải đồng ý chuyện hôn sự của Vương Duyệt, nếu hắn kiên quyết phản đối, ta sẽ hòa ly với hắn! Ta và Vương Duyệt dọn ra khỏi Vĩnh Khang lý, mẫu tử sống nương tựa vào nhau, dù sao hắn vẫn còn ba nhi tử tốt phụng dưỡng khi về hưu.”
Chuyện liên quan đến hạnh phúc cả đời của nữ nhi, Tào Thục sẽ làm mọi thứ để đạt được mục tiêu.
Vương Duyệt vẫn luôn im lặng, bất chợt mở miệng nói: “Con hiểu tính cách phụ thân, đừng nói tới hòa ly, cho dù mẫu thân có lấy cái chết ra uy hiếp cũng vô dụng. Con họ Vương, mẫu thân hòa ly với phụ thân, bất kể gia tộc hay luật pháp quốc gia, mẫu thân đều không thể dẫn con đi, đến lúc đó vẫn phải tuân theo sự sắp xếp từ gia tộc. Tiếu Quận Tào thị đã xuống dốc, mẫu thân rất ít khi lui tới cùng người nhà, một khi hòa ly, Tào gia sẽ không có nhân vật giữ địa vị giống như Đại tư đồ Vương Diễn ra mặt chống lưng cho mẫu thân.”
Tính cách Vương Duyệt bình tĩnh, phân tích lý trí, dội tắt ngúm ngay nhiệt huyết của Tào Thục.
Tào Thục cũng tuyệt vọng giống như Dương Hiến Dung, đôi môi run rẩy: “Làm sao bây giờ? Thanh Hà nhất định phải gả cho con.”
Vương Duyệt nói: “Muốn cởi chuông cần phải có người buộc chuông, vấn đề vẫn nằm ở chỗ tộc trưởng, con sẽ nói chuyện với tộc trưởng. Nếu tộc trưởng đồng ý, phụ thân cũng không tiện phản đối.”
Dương Hiến Dung vội hỏi: “Con có nắm chắc không?”
“Không hề.” Vương Duyệt nói: “Vẫn phải thử một lần, con nhất định sẽ nghĩ cách cưới được Thanh Hà.”
Ngoài mặt Vương Duyệt có vẻ bình tĩnh, thật ra trong lòng đã tràn đầy lửa giận: Vương Hàm cũng xứng làm phò mã của Thanh Hà? Để xem ta có đánh chết hắn ta hay không!
Vương Duyệt trở lại Vĩnh Khang lý, sắp xếp vài việc trước, sau đó đi tìm tộc trưởng Vương Diễn.
Từ lúc Đông Hải vương Tư Mã Hoạt lên nắm quyền, ông ta đã trọng dụng Vương Diễn, Vương Diễn trở thành nòng cốt trong nhóm quân sư của ông ta.
Tuy nhiên, nhà của Vương Diễn vẫn đơn sơ bình dị như trước, thậm chí còn không lớn bằng nhà Vương Duyệt, lớp sơn đen trên cửa lớn đã bong tróc loang lổ, tựa như mái tóc người già, không nói tới mép tóc liên tục rút lui, ngoài ra còn đủ loại rụng tóc, đông một mảng, tây một mảng, quả thực thê thảm không nỡ nhìn.
Thật khó tưởng tượng, tộc trưởng nổi tiếng của Lang Gia Vương thị đã từng là cha vợ của Thái tử, Đại tư đồ Vương Diễn sẽ ở một nơi tồi tàn như thế.
Vương Diễn sinh sống giản dị, từ trước đến nay vẫn luôn như thế, một người thật sự coi tiền tài là cặn bã.
Nếu Vương Nhung, tộc trưởng tiền nhiệm của Lang Gia Vương thị là một người keo kiệt “đến chết vẫn đòi tiền”, tiền rơi vào trong chảo dầu cũng phải vớt ra, vậy thì Vương Diễn - tộc trưởng đương nhiệm, chính là người thanh cao “dù chết cũng không cần tiền”, chán ghét nhất những thứ th0 tục như tiền tài.
Thời niên thiếu, Vương Diễn từng chủ động phân chia của cải gia đình cho những người trong tộc có hoàn cảnh bình thường, về cơ bản đã quét sạch tiền bạc trong nhà, thậm chí còn tặng cả căn nhà cho người trong tộc, tự mình dẫn theo cả gia đình dọn đến một điền trang ở nông thôn thành Lạc Dương.
Vương Diễn nổi tiếng là cứng đầu, thắng ở thanh danh hiền đức.
Vương Diễn chán ghét tiền tài, luôn lấy tiền tài trợ cấp cho người trong tộc, trong nhà thường xuyên lâm vào khốn cảnh không có tiền tiêu, thậm chí ngay cả từ “tiền” cũng xấu hổ không dám nói ra. Đừng bao giờ nói đến tiền, nói đến tiền sẽ trở mặt.
Tên đàn ông phá của này đã chọc giận vợ Quách thị, nhân lúc Vương Diễn ngủ say, Quách thị dứt khoát rải tiền quanh giường đệm, mai phục khắp nơi, bốn bề đón địch. Khi Vương Diễn tỉnh lại, nhìn thấy xung quanh toàn là tiền, quả thực cay muốn mù mắt, nhưng ông lại không muốn vi phạm nguyên tắc nói ra từ “tiền”, nên đã nói: “Mau dọn đống a đổ vật (*) này đi!”
(*): Một thuật ngữ phổ biến trong Lục triều và nhà Đường, tương đương với "này" trong tiếng Trung Quốc hiện đại, vật này dùng để chỉ tiền.
Sau khi chuyện đó trở thành trò cười lan truyền rộng rãi, Đại Tấn bắt đầu lưu hành việc dùng “a đổ vật” để nói về tiền tài.
Vương Duyệt vỗ chiếc vòng trên cánh cửa, lớp sơn đen loang lổ ồ ạt rớt xuống như gàu.
Cửa mở ra, không ngờ Vương Diễn lại tự mình mở cửa —— bởi vì tất cả tiền bạc đều được sử dụng cho gia tộc, Vương Diễn trở thành Đại tư đồ nhưng vẫn nghèo như cũ, mọi thứ trong nhà đều giản dị, chỉ giữ lại hai nô tỳ để nấu cơm vẩy nước quét nhà.
Vương Diễn mặc chiếc áo bông nửa cũ, giẫm lên đôi guốc gỗ sắp bị mài mòn đến trơn láng: “Nếu đến đây vì việc làm phò mã, bây giờ con có thể trở về, ta tuyệt đối sẽ không đồng ý. Con là tương lai của gia tộc, ta sẽ không ngồi yên nhìn con hủy hoại tương lai chỉ vì thực hiện những mong muốn ích kỷ của mẫu thân con.”
Vương Duyệt nói: “Không phải vậy, hôm nay con tới chơi, vì muốn nói chuyện với Đại tư đồ về A đổ vật.”